Bab 2： Kekayaan Hasil Bumi Mendorong Campur Tangan British

1. Dasar campur tangan British bermaksud penglibatan British secara langsung dalam pentadbiran di negeri-negeri Melayu selepas tahun 1874.
[1874年之前是Dasar tidak campur tangan]
2. Sebelum tahun 1874, British menyatakan kerajaannya tidak mengamalkan dasar campur tangan, tetapi mereka telah mengambil Pulau Pinang, Melaka dan Singapura dan membentuk pendtadbiran NNS[Negeri-Negeri Selat]

Hubungan NNS dengan NNM [Negeri-negeri Melayu]
-NNS sebagai pelabuhan entrepot yang mengendalikan perdagangan NNM.
-NNS melabur modal dalam perlombongan bijih timah di Larut, Sungai Ujong, Lukut dan Klang.

6 Faktor campur tangan British di NNM:-

i) Kekayaan hasil bumi NNS menarik perhatian British.
-Menjelang tahun 1874, pihak British di NNS merasakan bahawa mereka perlu menguasai negeri Perak, Selangor, Pahang dan Negeri Sembilan kerana bimbang NNM itu akan jatuh ke tangan kuasa Barat yang lain. 担心落入其他kuasa barat 手里
-NNM kaya dengan bijih timah, emas, bijih besi dan arang batu.

ii) Revolusi Perindustrian. 工业发展
-Revolusi Perindustrian menyebabkan British memerlukan bijih timah untuk perusahaan mengetin makanan.
-British mahu menguasai NNM yang kaya dengan bijih timah untuk:
*mendapatkan bekalan bijih timah yang berterusan
[可以一直拿到bijih timah,因为他们menguasai bijih timah的来源也就是NNM.]
*menjadikan NNM tersebut sebagai tempat memasarkan hasil keluaran kilang mereka.
[就是british除了在他们自己的国家卖那些东西, 也可以在NNM卖,就赚更多]

iii) Pembukaan Terusan Suez dan penciptaan kapal wap.
-Pembukaan Terusan Suez pada tahun 1869 memendekkan jarak perjalanan dari England ke Tanah Melayu.
-Penggunaan kapal wap dapat mempercepat perjalanan dan membawa muatan yang lebih banyak.

iv) Bimbang campur tangan kuasa Eropah yang lain.
*Belanda  占领 Hindia Timur [indonesia那边]
*Perancis 占领 IndoChina     [vietnam那边]
*Sepanyol占领 Filipina        [菲律宾lo = =]

v) Pertukaran kerajaan mengubah dasar British.
-Pada tahun 1873, Parti Liberal --> Parti Konservatif
-Parti Konservatif melaksanakan dasar capur tangan di NNM untuk memelihara kekuatan dan kekayaan Britain.

vi) Desakan pedagang di NNS. 被pedagang逼
-Menjelang kurun ke-19, huru-hara sering berlaku di NNM akibat pertelingkahan pembesar 争吵 dan pergaduhan kongsi gelap Cina. 黑社会
-Keadaan huru-hara merugikan perdagangan saudagar di NNS.
-Mereka mendesak supaya kerajaan British campur tangan dan memelihara kepentingan mereka.

Ketidakstabilan di Perak
-Perang Larut
1. Bijih timah banyak terdapat di Kelian Pauh & Kelian Bharu.
2. Pada tahun 1848, Long Jaafar membawa masuk buruh Cina untuk memajukan lombong bijih timah.
3. Kemasukan buruh Cina secara beramai-ramai mencetuskan pergaduhan sesama mereka kerana kebanyakan mereka menganggotai kumpulan kongsi gelap iaitu:
a) Hai San
b) Ghee Hin
4. Pergaduhan kongsi gelap ini mencetuskan Perang Larut.[因为Ghee Hin 和HaiSan 争那个bijih timah]
5. Menteri Larut, Ngah Ibrahim, melantik Kapten Speedy iaitu Timbalan Pesuruhjaya Polis NNS untuk membantu menamatkan kekacauan tersebut.

-Perang saudara
1. Rebutan takhta di kalangan kerabat diraja turut berlaku akibat sistem pewarisan takhta negeri tidak dipatuhi sepenuhnya.

2. Selepas kemangkatan Sultan Ali pada tahun 1871, Raja Ismail (Raja Bendahara) telah dilantik menjadi sultan oleh pembesar-pembesar Perak. Tetapi, Raja Abdullah(Raja Muda) yang sepatutnya ditabal sebagai Sultan.
[就是说Sultan Ali 驾崩后, 身为Raja Bendahara的Raja Ismail因为有很多支持者所以做了sultan.可是本来应该做sultan的是Raja Abdullah.]

3. Raja Yusuf pula yang menjadi Raja Di Hilir sebelum itu diketepikan kerana tidak disukai oleh pembesar negeri Perak.
意思就是说Raja Yusuf可以升级做Raja Bendahara 可是因为没有支持者,所以才没升级。

4. Raja Abdullah menentang pelantikan Raja Ismail sebagai sultan kerana beliau yang menjadi Raja Muda ketika itu sepatutnya ditabalkan sebagai sultan.
Raja Abdullah自己也不爽Raja Ismail 做sultan.

5. Raja Abdullah disokong oleh pembesar di Hilir Perak seperti:
a) Dato Maharaja Lela
b) Dato Sagor

有看Pahlawan Pasir Salak就懂了~

5. Kuasa pemerintahan Sultan Ismail hanya terbatas di Hulu Perak[只在Hulu Perak] manakala Raja Abdullah terus berkuasa di Hilir Perak. [比较有权利]
6. Perbalahan tersebut menggugat keamanan di negeri Perak.
7. Raja Abdullah meminta bantuan British untuk menamatkan huru-hara di Perak serta mengiktiraf beliau sebagai sultan.
8. Andrew Clarke, Gabenor NNS memanggil pembesar-pembesar Melayu dan pemimpin-pemimpin kongsi gelap Cina untuk berunding di Pulau Pangkor.
9. Hasil daripada rundingan tersebut, Perjanjian Pangkor ditandatangani pada 20 Januari 1874.

Antara syarat-syarat Perjanjian Pangkor ialah:
a) Raja Abdullah diiktiraf sebagai Sultan Perak
b) Raja Ismail diakui sebagai Raja Muda.
c) Sultan Perak dikehendaki menerima seorang Residen British yang akan menasihati baginda dalam semua hal pentadbiran kecuali yang berkaitan dengan agama Islam dan adat istiadat orang Melayu. 劝sultan关于所有政治的东西除了马来人的adat和Islam
d) Residen berkuasa penuh ke atas pungutan cukai di Perak.
e) Residen, Penolong Residen, sultan dan pembesar dibayar gaji daripada pungutan hasil mahsul Perak.
f) Ngah Ibrahim kekal sebagai Menteri Larut dan menerima seorang Penolong Residen.
g) Menteri Larut bertanggungjawab membiayai segala urusan mengembalikan keamanan di Perak.

10. Perjanjian Pangkor 1874 menandakan bermulanya penguasaan British secara langsung dalam pentadbiran dan ekonomi negeri Perak.

第一任Residen Perak是James W.W. Birch.

Perang Klang di Selangor

1. Pada tahun 1857, Sultan Abdul Samad yang berkuasa di daerah Langat ditabalkan sebagai Sultan Selangor.
2. Semasa pemerintahan baginda, Perang Klang telah meletus.
Kesan = membawakan campur tangan British

a) Daerah Klang -> Kaya dengan bijih timah [di bawah kuasa Raja Sulaiman]
b) Apabila Raja Sulaiman mangkat, daerah Klang diserahkan kepada Raja Abdullah.
c) Raja Mahadi [putera Raja Sulaiman] tidak puas hati terhadap penyerahan daerah Klang kepada Raja Abdullah.
d) Raja Mahadi ingin memiliki daerah Klang kerana Klang pernah diletak di bawah kekuasaan ayahandanya.
[意思就是说本来Klang 是属于Raja Mahadi 的爸爸Raja Sulaiman的,可是他爸爸死后,Klang却不是他的.于是他就不爽]

3. Raja Abdullah memajukan kegiatan perlombongan di daerah Klang.
a) Buruh Cina dibawa masuk untuk mengerjakan lombong.
b) Lombong bijih timah dibuka di Kuala Lumpur dan Ampang.
c) Menjelang tahun 1860, daerah Klang berkembang menjadi pusat pengeluaran bijih timah yang maju.
[Raja Abdullah 发展Klang, Klang 变得很有钱.于是Raja Mahadi 就更不爽了,因为那些应该属于他.]

4. Kekayaan Klang telah menjadi rebutan pembesar di Selangor dan mencetuskan Perang Klang.
Kesan: menjejaskan perdagangan di Selangor

Keadaan ini bertambah buruk apabila pertelingkahan turut melibatkan pelombong Cina.

5. Sultan Abdul Samad telah melantik menantu baginda, Tengku Kudin, untuk menamatkan peperangan tersebut.
6. Raja Mahadi dan pembesar-pembesar Selangor menolak pelantikan Tengku Kudin kerana Tengku Kudin dikatakan bukan anak negeri Selangor.

7. Penolakan Tengku Kudin menyebabkan beliau mendapatkan bantuan British.
8. British berusaha mencari alasan untuk campur tangan di Selangor setelah mereka gagal mendesak Sultan Abdul Samad menerima seorang Residen British di Selangor.
9. British menggunakan beberapa peristiwa yang berlaku di perairan Selangor untuk mendesak supaya Sultan Abdul Samad menerima seorang Residen British di Selangor.
a) kapal dagang British dirompak被打抢
b) rumah api di Tanjung Rachado 被攻击
10. Sultan Abdul Samad terpaksa meletakkan Selangor di bawah naungan British tetapi pada tahun 1874, British berjaya meletakkan J.G. Davidson sebagai Residen British di Selangor dan Frank Swettenham sebagai penolongnya.

第一任Residen Selangor是J.G. Davidson

Perbalahan di Sungai Ujong, Negeri Sembilan

1. Pada tahun 1872, Dato' Kelana Syed Abdul Rahman dilantik untuk memerintah daerah Sungai Ujong yang kaya dengan bijih timah.
2. Pelantikan beliau ditentang oleh Dato' Bandar Kulop Tunggal yang berpengaruh di Sungai Ujong.
3. Daerah Sungai Ujong menjadi rebutan kerana Sungai Linggi di daerah tersebut merupakan jalan perhubungan utama ke pelabuhan Melaka.
4. Penguasaan terhadap Sungai Linggi membolehkan pembesar memungut cukai ke atas pedagang yang melalui Sungai Linggi.
[就是说这两个pembesar争 Sungai Ujong那边的Sungai Linggi
 因为在Sungai linggi可以跟那些经过的人抽税就赚很多钱]

5. Dato' Kelana merasakan kedudukannya tidak terjamin kerana Dato' Bandar disokong oleh
a) penduduk tempatan 
b) Pelombong-pelombong Cina 

6. Dato' Kelana telah meminta bantuan British.
a) Pada tahun 1874, Dato' Kelana menandatangani perjanjian menerima perlindungan British.
b) Melalui perjanjian tersebut,
i. British mengiktiraf Dato' Kelana sebagai pemerintah di daerah Sungai Ujong.
ii. British mempunyai kuasa penuh ke atas cukai di Sungai Linggi.
iii. Dato' Kelana menerima P.J. Murray sebagai Residen British di daerah Sungai Ujong.

[Dato Kelana就叫British帮他,结果他跟British签合约]

7. Perjanjian Dato' Kelana dengan British tidak diiktiraf oleh Dato' Bandar. Dato' Bandar menentang tindakan British mengutip cukai di Sungai Linggi.
[Dato Bandar不承认那个合约,反对British在Sungai Linggi抽税]

8. British bertindak menentang Dato' Bandar.
a) British memberi bantuan tentera kepada Dato' Kelana untuk menentang Dato' Bandar.
b) Dato' Bandar dibuang negeri ke Singapura.

9. British kemudian menguasai daerah Rembau, Jelebu, dan Seri Menanti dengan menempatkan pegawai yang bergelar Majistret dan Pemungut Hasil.
a) Majistret dan Pemungut Hasil ialah pegawai British yang dilantik untuk memungut cukai dan menguatkuasakan undang-undang British.
b) Jawatan ini kemudian ditukarkan kepada Pegawai Daerah pada tahun 1896.

10. Pada tahun 1895, semua daerah ini disatukan dalam persekutuan yang dinamakan Negeri Sembilan.
a) Tunku Muhammad ibni Yamtuan Antah, Yamtuan Seri Menanti, ditabalkan sebagai Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan yang pertama.
b) Baginda dan semua pembesar terpaksa menerima Martin Lister sebagai Residen British di Negeri Sumbilan.
c) Negeri Sembilan menjadi negeri naungan British.

---------------------------------------------------------------------------------------

P.J Murray是在Sungai Ujong的第一个Residen
而Martin Lister是在Negeri Sembilan的第一个Residen
考试时不要搞乱
他可能问你"Residen yang pertama blabla" ,可是你要看地方.

-Perak的Raja Abdullah,
-Selangor的Tengku Kudin,
-Negeri Sembilan的Dato' Kelana,
都是Meminta bantuan British.
考试很喜欢问这三个人的共同点[persamaan]